niedziela, 27 stycznia 2008

Ze słowniczka pojęć ..... :)

Poniżej znajduje się słowniczek pojęć rowerowych. Będzie on systematycznie uzupełniany. Jeśli macie jakie swoje propozycje piszcie. Wszelkie sugestie mile widziane.

Lista alfabetyczna:



A...
B...

BMX - małe 20 calowe kułeczka, stalowa rama, niesamowite możliwości. To jest własnie BMX. Można się na nim ścigać na torze, szaleć w mieście pokonując przeróżne przeszkody czy choćby skakać za miastem na dircie (dirt - hopka, tak w skrócie ;)).

Charakterystyka roweru:

Pancerna konstrukcja, spartańskie wyposażenie oraz 20 calowe kółka to najważniejsze cechy tego typu roweru.



C...

CROSS COUNTRY (XC) - chyba najbardziej popularna forma kolarstwa górskiego. Nie wymaga wielkich nakładów finansowych, ani nielada umiejętności. Jeśli więc lubisz przyrodę, i brakuje Ci ruchu, wsiądź na swojego "górala" i jazda do lasu. I to jest własnie XC.

Charakterystyka roweru:

Do XC wykorzystuje się przeważnie rowery na 26 calowych kołach (zdarzają się modele 29 calowe). Najczęściej są to tzw. hardtaile. Zastosowanie 27 przełożeń zapewnia maksymalna wydajność na podjazdach. Dzięki specjalnej geometrii oraz zastosowaniu przedniego amortyzatora rowery XC dają sobie także na zjazdach. Wartość skoku amortyzatorów wykorzystywanych w XC to od 50 do 90 mm.



D...

DUAL SLALOM - wszystko zupełnie tak samo jak w 4X, z taką różnicą, że zamiast czterech odważnych ludzi ściga sie dwóch.



E...
ENDURO - styl jazdy, który wykształcił się w trakcie ewolucji rowerów MTB(XC). Pojęcie jak również rowery ENDURO powstały na potrzebę ludzi jeżdżących XC o nieco bardziej ekstremalnych zapędach. W wyniku ewolucji powstała konstrukcja, która nie tylko daje sobie doskonale radę na podjazdach, ale również na dużo bardziej ekstremalnych zjazdach niż to ma miejsce w XC.

Charakterystyka roweru:

To najczęściej w pełni zawieszony rower. Amortyzacja o skoku rzędu 120 - 150 mm. Szerokie opony. Konstrukcja roweru Enduro potrafi czasami przypominać typowy rower do freeride'u



F...

FOUR CROSS (4X) - odmiana kolarstwa grawitacyjnego. Niezwykle popularna w ostatnich czasach. Po specjalnie przygotowanym torze (z hopkami, bandami, zakrętami itp...), ściga się naraz 4 zawodników. Niezwykle widowiskowa forma spędzania wolnego czasu ;). Chęć zabawy w 4X można jednak okupić poważnymi kontuzjami (ale kto by się tym przejmował ;)).

Charakterystyka roweru:

Rower do 4X to przeważnie hardtail. Niska rama (przeważnie 13-17 cali), potężne koła oraz amortyzator o skoku do 120 mm. Takie zestawienie jest najczęściej widywane na torach. Zdarzają się oczywiście dużo bardziej zaawansowane konstrukcje rodem z downhillu.

FULL - rower tego typu charakteryzuje się pełną amortyzacja. Oznacza to, że posiada zarówno tylny jak i przedni amortyzator.




G...

GRIPY - inaczej zwane chwytami. Element nakładany na kierownicę w miejscu gdzie trzyma ją rider. Zapobiegają ślizganiu się dłoni podczas uchwytu oraz pozwalają na pewniejszy chwyt kierownicy. Zazwyczaj z gumy. Spotykane są modele z aluminiowymi obejmami przykręcanymi na śrubki co uniemożliwia zsuwanie się chwytu.




H...

HAMULEC - dzięki tej części będziesz w stanie zatrzymać swoją maszynę w znacznie krótszym czasie niż to zrobi tarcie. Za pomocą manetki umiejscowionej na kierownicy uruchamiany jest mechanizm hamulca (szczęki, zacisk). Szczęki wykorzystywane są w hamulcach szczękowych. Zacisk w tarczowych.

Hamulce szczękowe - działają w oparciu o szczęki, które zaciskają się na obręczy koła. Spotykane są konstrukcje mechaniczne wykorzystujące do działania stalową linkę oraz hydrauliczne, działające w oparciu o specjalny olej.

Hamulce tarczowe - Poprzez naciśnięcie manetki uruchamiany są tłoczki w zacisku które zaciskają się na tarczy która jest przykręcona do piasty koła. W przypadku hamulców tarczowych również spotykane są konstrukcje mechaniczne i hudrauliczne.

Skuteczność:

hamulce szczękowe: stosowane bardziej w delikatnych odmianach kolarstwa górskiego i szosowego. Ich wadą jest mała odporność na warunki pogodowe oraz na rozcentrowanie koła. Siła hamowania jest zależna od modelu.

hamulce tarczowe: stosowane wszędzie tam gdzie potrzebna jest piekielna siła hamowania. Główne w grawitacyjnych odmianach kolarstwa górskiego (downhill, four cross). Charakteryzują się dużą odpornością na złe warunki pogodowe i działają bez z względu na stan obręczy (koło może być rozcentrowane). Odpowiedniki hydrauliczne hamulców tarczowych charakteryzują się niesamowitą siłą hamowania. Czasami dochodzi w przypadku hamowania takimi hamulcami to ułamania widelca na którym są zamontowane.

HARDTAIL - rower charakteryzujący się brakiem tylnej amortyzacji.



I...
J...
K...

KIEROWNICA - szczerze mówiąc ciężko znaleźć słowa do opisania tej części. Sama nazwa mówi za siebie ;). No ale może się uda wygenerować jakąś regułkę. A więc kierownica to część, dzięki której możliwe jest sterowanie rowerem podczas jazdy. Konstrukcja prosta jak budowa cepa. Jest to aluminiowa (czasami carbonowa) rura prosta lub gięta. Proste kierownice stosuje się przeważnie w XC, gdzie często są wzbogacane o tzw. rogi. Czyli dodatkowe elementy przykręcane do krawędzi kiery ;) pozwalające na zmianę położenia rąk na kierownicy. Gięte kierownice wykorzystywane są raczej w bardziej ekstremalnych dyscyplinach (downhill, freeride, dirt jump, four cross, enduro). Są jeszcze kierownice wykorzystywane w kolarstwie. Konstrukcja taka kierownica przypomina baranie rogi. (śmiech...)



L...
M...

MANETKI - urządzenie mocowane na kierownicy służące do zmiany przełożeń(biegów). Obecnie występują trzy zasadnicze systemy dla rowerów górskich oraz dwa dla szosowych.

cynglowe - przykłady:
Rapid Fire
EZ-Fire (Shimano)
Trigger (Sram)
Suntour.
Zasada ich działania oparta jest o dźwignie, które obsługiwane są dwoma palcami - kciukiem i palcem wskazującym.

Dual Control (Shimano) - do zmiany biegów używana jest dźwignia hamulca. Stosowane z przerzutkami Low Normal oraz klasycznymi.

obrotowe - tzw Grip Shift (Sram). Do zmiany biegu służy obrotowy pierścień.

klamkomanetki i manetki mocowane do ramy - te dwa systemy występują w rowerach szosowych. W przypadku pierwszego biegi zmienia się dźwignią hamulca.

Większość systemów SRAM i Shimano jest ze sobą niekompatybilnych. Stosunek ciągu linki w systemach Shimano to 1:2 a w systemach Srama (ESP) 1:1.
Są jednak modele które są ze sobą kompatybilne.

Przy wyborze manetki ważne jest to, żeby liczba obsługiwanych przełożeń zgadzała się z liczbą rzędów kasety.

Jaki system wybrać?. Każdy jest dobry to kwestia przyzwyczajenia. Ja jeżdżę na GRIP SHIFT'ach i bardzo je sobie chwalę.


MOSTEK - część rowerowa służąca do połączenia kierownicy z rurą sterową widelca.



N...
O...
P...

PEDAŁY - część na której opiera się stopę podczas pedałowania.
Występują dwa typy pedałów:

zatrzaskowe - wykorzystywane przeważnie w kolarstwie szosowym i XC. Umożliwiają wpięcie w siebie butów ze specjalnie zaprojektowaną podeszwą, co znacznie ułatwia pedałowanie. Najpopularniejszym standardem pedałów zatrzaskowych jest system SPD (Shimano Pedaling Dynamics). System jest kopiowany przez co dorobił się bardzo wielu klonów o różnej jakości. Wszystkie pedaly SPD są jednak kompatybilne.
SPD pozwala na na 10 stopniowy luz boczny. Inne rozwiązania takie jak Crank Brothers, Time, Look pozwalają na 15-20 stopniowy luz boczny. Pedały zatrzaskowe wykorzystywane w kolarstwie szosowym charakteryzują się duża powierzchnią oraz tym że są bardzo płaskie i pozwalają na znikomy luz boczny.

platformowe - wykorzystywane w wszystkich odmianach kolarstwa grawitacyjnego, jak również w pozostałych typach rowerów (pedały lżejsze i o nieco bardziej delikatniej konstrukcji). Typowe "platformy" to spory kawałek materiału (aluminium albo stal) na którym można stabilnie oprzeć stopę oraz piny. Piny to najczęściej gwintowane metalowe bolce powkręcane w powierzchnie pedału. Zapobiegają sie zsuwaniu stopu. Są jednak bardzo niebezpiecznie. Jeśli więc zamierzacie używać pedałów platformowych do sportów grawitacyjnych to zalecane jest żebyście używali ochraniaczy na piszczele i kolana.

Występują połączenia tych dwóch technologii. Zwłaszcza w downhill'u zawodnicy lubią używać pedałów platformowych z zatrzaskiem. W przypadku tych pedałów zatrzask jest jednak umieszczony tylko z jednej strony.

PRZERZUTKI - urządzenie służące do zmiany przełożeń. Występują przerzutki tylne oraz przednie.


TYLNE:
Prym na rynku wiodą rozwiązania dwóch firm Shimano i SRAM. Systemy tych dwóch firm są jednak ze sobą niekompatybilne.
Różnią się ilością ciągniętej przez manetkę linki. I tak ESP firmy SRAM charakteryzuje się stosunkiem 1:1 czyli gdy manetka pociągnie 1 mm linki to przerzutka przesunie się o 1 mm. W systemach Shimano ten stosunek wynosi 1:2.
Na tym polu wygrywa system SRAM dlatego, że jest bardziej odporny na pracę w trudny warunkach.

Charakterystyczną cechą tylnych przerzutek jest też długość wózka, czyli odległość pomiędzy kółeczkami. Im krótszy wózek tym szybsze działanie przerzutki.

Kolejna cecha to ilość obsługiwanych przełożeń. Każda przerzutka jest dedykowana do odpowiedniej liczby zębatek. Jednak przerzutki o większe liczbie obsługiwanych zębatek bez problemu współpracują z kasetami o ich mniejszej liczbie.

Tyle przerzutki możemy dodatkowo podzielić na klasyczne oraz low normal.
Przerzutki klasyczne podczas naciągania przerzucają łańcuch na większe tryby. Low normal działa odwrotnie.

PRZEDNIE:

Odpowiadają za zmianę przednich przełożeń. Występują trzy sposoby ich mocowania:
1. metalową obejmą do rury podsiodłowej. Występują obejmy o rozmiarze 28.6mm, 31.8mm i 34.9 mm
2. blachą do szalki osi supportu
3. śrubą do haka zintegrowanego z ramą.

Przednie przerzutki występują w 2 standardach:
TOP SWING linka ciągnie przerzutkę od góry
DOWN SWING linka ciągnie przerzutkę od dołu

Ważne jest żeby zwracać uwagę do jakich łańcuchów przeznaczona jest przerzutka. Przerzutki do łańcuchów 9-rzędowych mają mniejszą szerokość prowadnicy. i nie współpracują z łańcuchami 7 i 8 - rzędowymi. Są jeszcze łańcuchy 10 - rzędowe, które wymagają jeszcze innych przerzutek.




R...

RAMA - zasadnicza część roweru. Zestaw połączonych ze sobą rur o różnym przekroju (koło trójkąt,kwadrat), do którego podłączona jest cała reszta rowerowych komponentów. Może to dość pokrętna definicja ale własna i myślę, że dość czytelna. Mamy dwa rodzaje ram:

- amortyzowane (full) wykorzystywane w takich dyscyplinach jak:
downhill, freeride, enduro, czasami XC

- sztywne (hardtail) wykorzystywane główne w XC oraz w szosówkach

Materiały z jakich konstruuje się ramy to: aluminium, stal, carbon,tytan



S...


SIODEŁKO - pewnie część osób wyśmiałoby mnie za opis tej części. Ale co tam. A więc siodełko jest to część na której ma przyjemność spoczywać pupa kolarza podczas jazdy. Chyba więcej opisywać nie trzeba. Choć o konstrukcji słowo można. Pręty na których opiera się siodło przeważnie są aluminiowe jednak do zastosowań bardziej grawitacyjnych (downhill), przyda się takie z prętami stalowymi.
Na koniec uwaga dla FACETÓW. Stosujcie siodła z wycięciem po środku, w miejscu gdzie siodełko uciska na krocze. To nie żarty !!!!

SPEED-BOX - konstrukcja pozwalającą nabrać zawodnikowi (zawodnikom) dużej prędkości w niedługim czasie. Wykorzystywana przeważnie tam gdzie nie ma miejsca na szybki rozpęd. W końcu zdarzają sie zawody na nieco bardziej płaskich terenach niż góry. Jest to najczęściej pudło z drewna na które rowerzysta wnosi swój rower i zjeżdża, przez co nabiera odpowiedniej prędkości do pokonania trasy.

SZOSA - chyba wszystkim Polakom znane jest nazwisko LANG. Jeśli więc kojarzysz tego człowieka to wiesz na czym polega "SZOSA".
Wąskie opony, kierownica a'la "baranie rogi" i wysoka rama. Siadasz wyjeżdżasz za miasto i pędzisz gdzie Cię oczy poniosą.

Charakterystyka roweru:

rowery szosowe charakteryzują się bardzo lekkimi, wąskimi kołami, kierownicą wymuszającą aerodynamiczną pozycję, niską masą oraz minimalnymi oporami toczenia. Rowery szosowe przeznaczone są wyłącznie do poruszania się po dobrej utwardzonej nawierzchni.

SZTYCA - część łącząca ramę roweru z siodełkiem. Jest to podłużna rura zakończona mocowaniem siodełka.
Przeważnie wykonana z aluminium. Zdarzają się również konstrukcje carbon'owe.



T...

TRIAL - niektórych może zdziwić widok człowieka jeżdżącego na rowerze bez siodełka. Wyżej wspomniamym udziwnieniom, chyba nigdy nie będzie końca. Choć znajdą sie zapaleńcy, którzy TRIAL jeżdżą na zwykłych rowerach, kwintesencją tego sportu jest maszyna, na której Twoja pupa nigdy nie zazna przyjemności wygodnego siodełka. Są dwa typy rowerów trialowych:
MOD - na 20 calowych kółkach,
STOCK - na 26 calowych kółkach.
Ale co to ten TRIAL? Cięzko to opisać w jednym zdaniu. Chodzi o to, żeby na rowerze dostać się w miejsce, gdzie zwyczajnym śmiertelnikom nigdy w życiu nie przyszło by do głowy dostawać się rowerem. :P.

Charakterystyka roweru:

Najbardziej charakterystyczną cechą roweru trialowego jest brak siodełka. Jego brak jest uzasadniony tym, że podczas wykonywania ewolucji na rowerze trialowym rider w ogóle na nim nie siada. Poza tym rower trialowy posiada bardzo niską ramę przeważnie 12 cali. Dodatkowo rower trialowy posiada bardzo szeroką kierownicę oraz potężne koła oparte na szerokich felgach i masywnych oponach.



U...
W...
Z...

ZACISK SZTYCY - inaczej zwany obejmą. Część która zaciska ramę w miejscu gdzie wchodzi do niej sztyca w celu uniknięcia wsuwania się sztycy do ramy.



To by było na tyle na dzień dzisiejszy. Mam nadzieje, że te opisy, są w miarę czytelne. Zawsze możesz traktować to z przymróżeniem oka ;)

POZDROWER.

Autor: artinu o 10:36

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Subskrybuj: Komentarze do posta (Atom)